Hoe de 'meest muzikale dieren' ons al eeuwen verwonderen
- Klassiek
- Hoe de 'meest muzikale dieren' ons al eeuwen verwonderen
Wat ooit begon met vogels uit de lucht schieten en opeten, groeide uit tot een geliefde traditie van observeren en beschermen. In de tentoonstelling Passie voor Vogels in het Natuurhistorisch Museum Rotterdam ontdek je hoe de vogelstudie zich door de eeuwen heen ontwikkelde, vol verrassende inzichten en eigenaardige misverstanden.
Vogels als muzikale metgezellen
"Vogels zijn voor mij de meest muzikale dieren die er zijn. Er zitten echt schitterende zangers bij", vertelt André de Baerdemaeker, ecoloog en samensteller van de expositie. "Ze zijn altijd bezig. In Nederland hoef je maar naar buiten te kijken en je ziet er al een. Vogels zijn overal om ons heen, het verveelt nooit."
Museumtip: Passie voor vogels in Natuurhistorisch Museum Rotterdam
Video niet beschikbaar
Van schoten en opeten naar observeren en begrijpen
Vroeger was het vogelaarsvak anders dan nu. "In het begin was vogels bestuderen vooral: uit de lucht schieten en daarna bekijken of opeten", aldus De Baerdemaeker. Maar de ontwikkeling van observatietechnieken bracht verandering. "Dat begon later, toen steeds meer mensen zich richtten op observeren. Dat is de traditie die we nu kennen."
De Baerdemaeker noemt nog een andere opvallende ontwikkeling. Vogelsoorten die vernoemd zijn naar ontdekkingsreizigers krijgen een nieuwe naam. "Veel van die namen hebben een koloniale of politieke lading. Daarom is het idee ontstaan: laten we vogels niet meer naar personen vernoemen, maar neutrale namen gebruiken", legt hij uit.
In de tentoonstelling
De tentoonstelling verzamelt werk van zeven pioniers in de ornithologie, waaronder schetsen, dagboeken, fotomateriaal, filmmateriaal en zelfs eierverzamelingen in sigarenkistjes. En dat is nog niet alles. "Vroeger ving men vogels voor consumptie. Later werden ze geringd en weer vrijgelaten. Dat heeft enorm veel kennis opgeleverd over hun levensduur en trektochten", vertelt De Baerdemaeker.
Vergissingen door de eeuwen heen
Eén voorbeeld illustreert hoe wetenschappelijke inzichten door de jaren heen veranderden. "Men dacht vroeger dat de koekoek 's winters veranderde in een sperwer, omdat hun borsttekening zoveel op elkaar lijkt. Nu weten we dat de koekoek naar Afrika vliegt en de sperwers juist naar ons komen om te overwinteren. Dat soort ontdekkingen danken we aan onderzoek."
Vogels verstoppen in het museum
De Baerdemaeker licht een verrassend element van de tentoonstelling toe. "Ik vind het erg leuk dat er opgezette vogels in de zalen zijn verstopt. Bezoekers kunnen ze zoeken. Het is een soort vogelspotten in het museum. Vooral kinderen gaan daar fanatiek mee aan de slag. En zodra ze buiten komen, zetten ze het meteen voort. Dan gaat het kijken gewoon door."
De tentoonstelling Passie voor Vogels is tot en met eind september te zien in het Natuurhistorisch Museum Rotterdam.
Meer informatie
De Ochtend
Een ochtendprogramma waarin toegankelijke, verrassende muziek centraal staat. Andrea van Pol, Hans Smit of Pieter van Nes houdt je daarnaast kort op de hoogte van het belangrijkste nieuws van de dag. Iedere dag van 7:00 uur tot 9:00 uur.