Zoveel gezichten heeft het moederschap

Verwachtingen vanaf de wieg

"Vanaf het moment dat je als vrouw geboren wordt, zijn er verwachtingen", zegt conservator Laurie Cluitmans bij De Ochtend. "Dat je moeder wordt. En áls je moeder bent, dat je het perfect doet: borstvoeding, carrière, aanwezigheid… alles tegelijk. Je zit bijna vast in het idee dat je het nooit goed kunt doen."

De tentoonstelling laat zien hoe die maatschappelijke normen zich in de loop van de tijd hebben ontwikkeld en hoe ze in kunst worden weerspiegeld. In vier thematische zalen komt dat beeld tot leven.

Van Maria tot moedige keuzes

De eerste zaal staat stil bij Maria, eeuwenlang hét icoon van moederlijke perfectie. "Maar we weten bijna niets over haar", zegt Cluitmans. "Wat we zien is vooral een ideaalbeeld dat door de kunstgeschiedenis heen steeds verder is ingevuld."

Daarna schuift de tentoonstelling op naar moeders in de kunst. Lange tijd moesten vrouwelijke kunstenaars kiezen: carrière of kind. "Die tegenstelling proberen we los te laten", vertelt Cluitmans. "We willen laten zien dat ouderschap en creativiteit naast elkaar kunnen bestaan."

Intieme brieven

Naast schilderijen, installaties en videowerken is er ook ruimte voor directe interactie. Een opvallend werk is Dear Mommy van Yoko Ono. Bezoekers worden uitgenodigd een brief te schrijven aan hun eigen moeder. "Ik loop daar regelmatig langs", zegt Cluitmans, "en als ik begin te lezen, houd ik het zelden droog. Er zijn brieven vol verdriet, gemis, liefde. Het is rauw en eerlijk – en juist daardoor zo krachtig."

Alle vormen zijn oké

De tentoonstelling laat zien dat er niet één manier is om moeder te zijn. Supermoeder, spijtouder, alleenstaande moeder, bewust-kindvrij, bonusmoeder, adoptiemoeder... elke vorm telt. "We willen ruimte maken voor al die varianten", zegt Cluitmans. "En ook duidelijk maken: het is allemaal goed."

Good Mom / Bad Mom is nog tot en met 14 september te zien in het Centraal Museum Utrecht.

Meer informatie