'Ruigoord is meer dan een plek: het is een manier van leven'
- Klassiek
- 'Ruigoord is meer dan een plek: het is een manier van leven'
In de jaren zeventig werd het kleine dorpje Ruigoord in het westelijk havengebied van Amsterdam gekraakt door kunstenaars, dichters en dromers. Wat begon als een protest tegen oprukkende industrie, groeide uit tot een culturele vrijplaats van nationale betekenis. Nu, vijftig jaar later, lijkt Ruigoord opnieuw te verdwijnen. Dit keer niet onder beton, maar onder de vlag van de energietransitie.
ruigoord
In de documentaire Ruigoord: een kosmisch lek, van regisseur Peter Wingender, zien we hoe een gemeenschap vecht voor haar voortbestaan. Donderdag te zien bij de VPRO op NPO 2.
"Het is geen dorp in de klassieke zin", vertelt Wingender bij De Ochtend. "Ruigoord is een gedachtegoed, een ritme, een vorm van samenleven waarin kunst, natuur en spiritualiteit samenkomen. En juist dat maakt het zo kwetsbaar."
Een eiland van verbeelding
Ooit lag Ruigoord letterlijk in het water, als eiland in het IJ. Na inpoldering dreigde het te verdwijnen in het steeds groter wordende havengebied. Maar de krakers van het eerste uur – onder wie dichter Hans Plomp – zagen in het dorp iets groters dan stenen en grond: een plek waar de geest vrij mocht blijven.
In de documentaire klinkt Plomps stem, postuum, in een gedicht over dat wat hij noemde het kosmisch lek, een magische scheur in de werkelijkheid waardoor Ruigoord telkens aan ondergang ontsnapt. "Ze geloven daar echt dat het eiland hén gekozen heeft", zegt Wingender. "Dat zij het moeten beschermen, en dat dat kosmisch lek hen tot nu toe telkens gered heeft."
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
De nieuwe dreiging heet waterstof
Toch is het voortbestaan van het kunstenaarsdorp opnieuw onzeker. Door plannen voor grootschalige waterstofopslag in de buurt zou het te gevaarlijk worden om nog festivals, vieringen of andere bijeenkomsten te organiseren. "Maar daar bestaat Ruigoord van", zegt Wingender. "Van mensen die er samenkomen, die kunst maken, verhalen delen, rituelen uitvoeren. Als je dat weghaalt, haal je de ziel eruit."
De documentaire Ruigoord: een kosmisch lek is donderdag 5 juni om 22.20 uur te zien bij de VPRO op NPO 2.
Meer informatie
De Ochtend
Een ochtendprogramma waarin toegankelijke, verrassende muziek centraal staat. Andrea van Pol, Hans Smit of Pieter van Nes houdt je daarnaast kort op de hoogte van het belangrijkste nieuws van de dag. Iedere dag van 7:00 uur tot 9:00 uur.
