Muziek en rituelen tijdens het Conclaaf

Pro eligendo Romano Pontifice - Voor de keuze van de bisschop

Voordat de kardinalen naar de Sixtijnse Kapel lopen, gaan ze naar de Sint-Pieter. Daar wordt de mis Pro eligendo Romano Pontifice gezongen (Voor de keuze van de Romeinse bisschop).

Na afloop van de mis gaan de kardinalen in processie naar de Sixtijnse Kapel terwijl ze de litanie van alle heiligen zingen.

Veni Creator Spiritus - Smeekbede om leiding

Voorafgaand aan de eerste stemronde zingen de kardinalen gezamenlijk het gregoriaanse gezang Veni Creator Spiritus (Kom, Schepper Geest). Deze hymne dateert uit de 9e eeuw en is toegeschreven aan Rabanus Maurus. Het is een oproep aan de Heilige Geest om wijsheid en eenheid te schenken tijdens de verkiezing. Het gezang markeert het begin van het geestelijke proces.​

Het Veni Creator Spiritus klinkt zo:

Stilte tijdens het stemproces

Tijdens het eigenlijke conclaaf heerst er volledige stilte. Gesprekken zijn verboden, en de kardinalen brengen hun stem uit met de woorden "Eligo in Summum Pontificem..."(Ik verkies tot paus...) gevolgd door de naam van hun keuze. Deze stilte benadrukt de ernst en spiritualiteit van de beslissing.​

Klokken en witte rook

Zodra een paus is gekozen, stijgt er witte rook op uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel. Kort daarna verschijnt de kardinaal-protodiaken op het balkon van de Sint-Pieter om de woorden uit te spreken: "Habemus Papam!" (Wij hebben een paus!). Hoewel er geen specifiek gezang is voor dit moment, luiden de klokken van de Sint-Pieter en klinkt er vaak feestelijke muziek, waaronder het Te Deum laudamus (Wij loven U, o God).​

Luister hier naar het Te Deum Laudamus:​

Miserere mei, Deus – Echo van Boetedoening

Hoewel het beroemde Miserere mei, Deus van Gregorio Allegri geen rol speelt tijdens het conclaaf zelf, is het onlosmakelijk verbonden met de spirituele sfeer van de Sixtijnse Kapel. Eeuwenlang werd dit meerstemmige werk exclusief uitgevoerd tijdens de Tenebrae-diensten in de Goede Week.

Tenebrae -diensten (Latijn voor duisternis) zijn oude, plechtige liturgieën die traditioneel worden gehouden in de Goede Week, met name op Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag. Ze zijn bedoeld om de lijdensweg en dood van Christus te herdenken in een verstilde, meditatieve sfeer.

Het Miserere mei belichaamt de geest van boetedoening en bezinning die ook in het conclaaf doorklinkt.​

Luister hier naar een uitvoering van King's College:

Symboliek en rituelen

Naast de gezangen kent het conclaaf diverse rituelen:​

• Extra omnes: iedereen die niet stemt, moet de kapel verlaten;

• Eed van geheimhouding: kardinalen zweren geheimhouding over het stemproces;

• Verbranding van stembriefjes: na elke stemronde worden de briefjes verbrand, wat leidt tot de beroemde rooksignalen;

• Zegeningsmis van de nieuwe paus – De nieuwe paus leidt een mis waarin traditionele liturgie en muziek centraal staan.