Pianist Alfred Brendel (94) overleden

'Ik voel een grote leegte op dit ogenblik'

In Podium belt Hans Haffmans met impresario Marco Riaskoff, die bevriend raakte met Brendel en hem meerdere keren wist te strikken voor de serie Meesterpianisten in het Concertgebouw.

Riaskoff omschrijft Brendel als een 'zeer spitsvondige' en 'buitengewoon intelligente' man. "Hoe ouder hij werd, hoe meer hij jouw hart wist te raken". Tijdens zijn laatste optreden in de serie Meesterpianisten eindigde bij met de sonate in Bes Groot van Schubert. Riaskoff: "Na zoveel jaren was de cirkel rond. Ik voel een grote leegte op dit ogenblik."

'Een individu zoals geen ander dat is'

Ook sprak Hans Haffmans in de uitzending met pianist Nicolas van Poucke, die werd gecoacht door Brendel.

Van Poucke: " In 2018 heb ik in Londen samen met mijn zus Ella alle cellosonates met hem doorgewerkt in drie dagen. Aan de ene kant wil hij uitgaan van de tekst, maar tegelijkertijd begrijpt hij dat een artiest ook subjectief is. Nicolas denkt nog altijd aan de mooie beeldspraken bij Beethoven: "Dolce omschreef hij bijvoorbeeld als 'tenderly committed', tedere betrokkenheid."

In 2008 was het laatste concert van Brendel in Wenen. Van Poucke was erbij: "Het eind van een era, zo voelde het echt."

Niet alleen een poëet aan de piano

Onderstaand een gedicht van Brendels hand:

Im Jenseits

Im Jenseits
darf man alles nachholen
was man im Leben versäumt hat
Beethoven zum Beispiel
finden wir dortselbst
als Bäcker wieder
Mit der ihm eigenen
grimmigen Energie
schiebt er Teig in den Ofen
Die Ähnlichkeit seiner Sonatensätze mit Striezeln
hat bereits Tovey
in Begeisterung versetzt
wogegen Schenkers scharfes Gehör
das Mürbe Mohnbeugelhafte der späten Bagatellen
wahrzunehmen vermochte
Des seligen Meisters jüngste Tondichtung
seine ‘Schimpfenden Kipfel’
schimpfen
wenn man in sie hineinbeißt

in het hiernamaals

In het hiernamaals
mag men alles inhalen
wat men bij zijn leven heeft verzuimd
Beethoven bijvoorbeeld
vinden we daar
terug als bakker
Met de hem eigen
grimmige energie
schuift hij deeg in de oven
De overeenkomst van de frasen in zijn sonates
met gevlochten broodjes
heeft Tovey al
geestdriftig gestemd
terwijl het scherpe gehoor van Schenker in staat is geweest
het zachte maanzaadcroissantachtige van de late Bagatellen
waar te nemen
De jongste compositie van wijlen de meester
zijn ‘Scheldende kadetjes’
schelden
zodra je erin hapt

© Vertaling: 2000, Tinke Davids

Alfred Brendel had een lange carrière als uitvoerend musicus – hij gaf zijn eerste recital in Graz, Oostenrijk, toen hij 17 was, in 1948, en zijn laatste concert 60 jaar later, in Wenen in december 2008.

Beluister deze bijzondere concertopnames van Alfred Brendel uit ons archief