Weg met podiumstress? Probeer dit fruit

Bananenpower

De banaan is al lang populair in de sportwereld, geliefd om zijn snelle suikers, kalium en vochtbalans. Ook onder musici is hij een praktische snack voorafgaand aan een optreden. Wat de laatste tijd meer aandacht krijgt, is het mentale effect: ontspanning, verhoogde focus en het dempen van zenuwen. Daarmee is de banaan niet alleen brandstof voor het lichaam, maar ook voeding voor de geest.

Wat zit erin?

Wat maakt de banaan dan zo effectief, juist voor musici? Er zit kalium, magnesium en tryptofaan in, zo is te lezen op de website van het Voedingscentrum. Deze stofjes helpen de spieren ontspannen en brengen het zenuwstelsel tot rust. Tryptofaan, een aminozuur in bananen, bevordert de aanmaak van serotonine: ons natuurlijke kalmeermiddel. Langzame suikers zorgen voor een stabiele energievoorziening, zonder de pieken (en dalen) van snelle suikers. Dit onderzocht Richard Wurtman in zijn onderzoek Tryptophan, serotonin, and carbohydrate craving, American Journal of Clinical Nutrition (1989).

Hoeveel en wanneer?

Eén banaan geeft vaak al binnen een half uur effect: een lichte energieboost en een rustiger gevoel. Twee bananen versterken de werking van kalium en tryptofaan, zonder het lichaam te overbelasten. Meer dan dat is meestal niet nodig – het kan juist loom maken of de maag belasten. Tenzij het om een doorgewinterde bananenliefhebber als Rachel Breen gaat, natuurlijk.

De ideale timing ligt ergens tussen de 30 en 60 minuten voor het optreden, zodat de voedingsstoffen goed kunnen worden opgenomen.

Een ‘concertdieet’ in de praktijk

Wat op het bord belandt, kan bijdragen aan heldere focus, een stabiele energielijn en mentale rust. Een lichte maaltijd met langzame koolhydraten en eiwitten – denk aan havermout met banaan en noten, een quinoasalade met groenten en feta, of volkorenbrood met hummus of een gekookt ei – vormt een goede basis, idealiter zo’n drie uur voor aanvang.

In het uur vlak voor het concert is iets kleins en lichts vaak precies genoeg. Een banaan natuurlijk, een handje noten of een rijstwafel met wat pindakaas levert snel energie, zonder zwaar te vallen.

Sommige dingen kunnen beter even worden overgeslagen. Grote hoeveelheden koffie of energiedrank, vette of zware maaltijden en suikerrijke snacks kunnen het lichaam uit balans brengen – en dat is precies wat er níet nodig is vlak voor een optreden.

Voor bovenstaand advies is wederom de website van het Voedingscentrum geraadpleegd, evenals de website Academy of Nutrition and Dietetics: eatright.org.

Wil je je concentreren? Eet pure chocola!

Naast ontspanning speelt ook concentratie een belangrijke rol bij een geslaagd optreden. Bepaalde voedingsmiddelen kunnen daarbij ondersteunen. Blauwe bessen, rijk aan antioxidanten, hebben een gunstig effect op cognitieve functies. Donkere chocolade (minstens 70% cacao) stimuleert de doorbloeding van de hersenen en bevordert alertheid zonder te prikkelen, mits met mate gegeten. Harvard Health publiceerde dit onderzoek: Why chocolate might be good for the brain (2017).

Groene thee combineert milde cafeïne met L-theanine, dat zowel rust als focus bevordert, stelt Catherine F. Haskell in haar onderzoek The effects of L-theanine, caffeine and their combination on cognition and mood, Biological Psychology (2008).

Geen wonder dat bananen en chocola vaste prik zijn in veel kleedkamers!

Wie goed eet, speelt niet per se beter, maar het helpt wel om met minder spanning en meer plezier het podium op te stappen.