Leningradsymfonie door het Noord Nederlands Orkest

Waar gaat de Zevende symfonie van Sjostakovitsj over?

De nazi's hadden Leningrad (het huidige St. Petersburg in Rusland) al bijna een jaar bezet toen de Zevende symfonie van Sjostakovitsj daar werd uitgevoerd. De omstandigheden waren uitzonderlijk en erbarmelijk. Door het beleg was er een tekort aan alles. Veel musici waren gevlucht, en veel van hen die achterbleven waren omgekomen door de kou of honger. Het lukte om een orkest bij elkaar te verzamelen om de symfonie uit te kunnen voeren, maar de ernstig vermagerde musici waren veelal te zwak om te repeteren en stierven zelfs onderweg naar of tijdens de repetities.

Toch lukte het om Sjostakovitsj Symfonie nr.7 in première te laten gaan. De muziek maakte zo'n indruk op het publiek, dat veel mensen in de zaal huilden. De symfonie drukte het lijden van de stad uit en de terreur waar de inwoners mee te maken kregen. Zo klinkt er wat Sjostakovitsj een 'invasiemars' noemde - een simpel, militaristisch thema dat steeds luider en gewelddadiger wordt - gevolgd door een soort requiem. Sjostakovitsj zelf componeerde een deel van de symfonie tussen zijn vluchten naar schuilkelders door. De uitvoering werd via luidsprekers door de hele stad uitgezonden als daad van verzet tegen de Duitse bezetter. Het werd een symbool van kracht voor de inwoners van de stad, van wie een derde stierf tijdens het beleg.