Beluister en bekijk Mahlers Negende Symfonie

Nadat Gustav Mahler in de zomer van 1908 Das Lied von der Erde voltooit, gaat hij naar New York. Hij heeft daar veel problemen met het orkest, dat volstrekt niet aan zijn eisen voldoet. Het concertseizoen wordt dan ook geen groot concert.

Het lijkt erop dat Mahlers stemming verbetert en dat hij zich los weet te maken van zijn somberheid. In het late voorjaar van 1909 keert Mahler terug naar Europa om daar de zomer door te brengen. Alma krijgt een inzinking en gaat voor een gezondheidskuur naar Levico, terwijl Gustav, alleen in Toblach, begint aan zijn Negende Symfonie. Hij is in een bijzondere stemming. Zijn grote teleurstellingen en verdriet spelen nog steeds een grote rol en hebben hem tegelijkertijd gretiger gemaakt in zijn ervaring van het leven.

Afscheid?

De Negende Symfonie van Mahler voelt als een afscheidssymfonie. Mahler lijkt te voelen dat het einde nabij is. Er is een ernstige hartkwaal bij hem vastgesteld, hij is intens verdrietig over de dood van zijn dochtertje en zijn huwelijk met Alma is niet gelukkig. Deel voor deel lijkt hij in deze symfonie vaarwel te zeggen tegen alles wat hem dierbaar is: de liefde, de natuur en het platteland, de markt, de cafés en ten slotte het leven zelf.

De droefheid die te horen is in dit werk van Mahler is af en toe zo diep, dat het voor te toehoorder bijna onmogelijk is om niet mee te voelen met de componist. Toch klinkt dwars door deze tragiek heen ook de vernieuwende kracht van Mahler hoorbaar die experimenterend nieuwe muzikale wegen betreedt. Zo is de Negende niet alleen een afscheid, maar ook een krachtig, nieuw begin.

Elk deel neemt de sfeer en kleur van het onderwerp aan. Vogels en boerendansen in het tweede deel, druk pratende mensen in het derde deel en de berustende, bijna religieuze sfeer van het afsluitende Adagio. In het werk klinkt een wonderbaarlijke combinatie door van droefheid en gehechtheid aan het leven en de natuur.

Bekijk en beluister Mahlers Negende Symfonie

In deze opname van Mahlers Negende Symfonie hoor je het Concertgebouworkest onder leiding van dirigent Bernard Haitink.

Mahler Festival 2025

De Negende Symfonie wordt ook uitgevoerd tijdens het Mahler Festival. Maak deze uitvoering live mee op zaterdag 17 mei 2025 vanaf 19.00 uur tijdens het AVROTROS Vrijdagconcert op NPO Klassiek. Dit Avondconert wordt gepresenteerd door Selma van Dijk.

Meer informatie over het Avondconcert

Meer informatie over het Mahler Festival