Zo klonk de zomer van 1945 in Nederland

Die muzikale getuigenissen zijn nu voor het eerst samengebracht in een boek: Songs of Liberation in the Netherlands, geschreven door Frank Mehring, hoogleraar Amerikanistiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij vertelde erover bij De Ochtend.

"Als je de foto’s van de bevrijding bekijkt, weet je vaak niet wat voor geluid erbij hoorde", vertelt Mehring. "Deze liedjes brengen die tijd tot leven. Je voelt de vrijheid, het dansen, het flirten. En zelfs het taalcontact — want veel van die liedjes waren tweetalig."

Muziek als communicatie

De bevrijdingsliedjes waren niet alleen muzikaal erfgoed, maar ook praktische hulpmiddelen. In de teksten werden Engelse en Nederlandse woorden gecombineerd, zodat Nederlanders met geallieerde soldaten konden communiceren. Muziek als talige brug, in een land waar de behoefte aan contact en verbinding groot was.

De muzikale stijl was onmiskenbaar swing — de jazz en bigbandklanken van 1944 en ’45. Nederlandse muzikanten, onder wie het legendarische orkest The Ramblers, namen de uitdaging aan om die muziek te vertolken, vaak zonder volledige toegang tot de originele Amerikaanse arrangementen.

Nieuwe klanken

Een bijzondere rol in het tot stand komen van het boek is weggelegd voor Hugo Keesing, een Nederlands-Amerikaanse verzamelaar die zijn collectie bladmuziek van bevrijdingsliedjes ruim tien jaar geleden schonk aan het Nationaal Bevrijdingsmuseum in Groesbeek. Mehring werkte met die collectie en liet de liedjes opnieuw klinken — onder andere in korte videoregistraties en nieuwe uitvoeringen.

"Het bijzondere aan deze collectie is dat je via drie sporen iets leert over het verleden", zegt Mehring. "De teksten, de kleurrijke boekomslagen met vaak filmische illustraties, en natuurlijk de muziek zelf. Elk lied vertelt een verhaal over vreugde, verlangen en de belofte van een nieuw begin."

Songs of Liberation in the Netherlands verschijnt deze week in het Engels.

Meer informatie