Zo klonk de zomer van 1945 in Nederland
- Klassiek
- Zo klonk de zomer van 1945 in Nederland
Het was een zomer vol lichtheid, dans en belofte: de eerste maanden na de bevrijding, in 1945. Terwijl Nederland bijkwam van vijf bezettingsjaren, klonken er nieuwe klanken door de straten — liedjes vol hoop, geïnspireerd door de muziek van de Britse, Amerikaanse en Canadese bevrijders. Liedjes die het gevoel van die tijd niet alleen vertelden, maar ook verklankten.
Die muzikale getuigenissen zijn nu voor het eerst samengebracht in een boek: Songs of Liberation in the Netherlands, geschreven door Frank Mehring, hoogleraar Amerikanistiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij vertelde erover bij De Ochtend.
Boek vol met bevrijdingsliedjes verschijnt
"Als je de foto’s van de bevrijding bekijkt, weet je vaak niet wat voor geluid erbij hoorde", vertelt Mehring. "Deze liedjes brengen die tijd tot leven. Je voelt de vrijheid, het dansen, het flirten. En zelfs het taalcontact — want veel van die liedjes waren tweetalig."
Muziek als communicatie
De bevrijdingsliedjes waren niet alleen muzikaal erfgoed, maar ook praktische hulpmiddelen. In de teksten werden Engelse en Nederlandse woorden gecombineerd, zodat Nederlanders met geallieerde soldaten konden communiceren. Muziek als talige brug, in een land waar de behoefte aan contact en verbinding groot was.
De muzikale stijl was onmiskenbaar swing — de jazz en bigbandklanken van 1944 en ’45. Nederlandse muzikanten, onder wie het legendarische orkest The Ramblers, namen de uitdaging aan om die muziek te vertolken, vaak zonder volledige toegang tot de originele Amerikaanse arrangementen.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Nieuwe klanken
Een bijzondere rol in het tot stand komen van het boek is weggelegd voor Hugo Keesing, een Nederlands-Amerikaanse verzamelaar die zijn collectie bladmuziek van bevrijdingsliedjes ruim tien jaar geleden schonk aan het Nationaal Bevrijdingsmuseum in Groesbeek. Mehring werkte met die collectie en liet de liedjes opnieuw klinken — onder andere in korte videoregistraties en nieuwe uitvoeringen.
"Het bijzondere aan deze collectie is dat je via drie sporen iets leert over het verleden", zegt Mehring. "De teksten, de kleurrijke boekomslagen met vaak filmische illustraties, en natuurlijk de muziek zelf. Elk lied vertelt een verhaal over vreugde, verlangen en de belofte van een nieuw begin."
Songs of Liberation in the Netherlands verschijnt deze week in het Engels.
Meer informatie
De Ochtend
Een ochtendprogramma waarin toegankelijke, verrassende muziek centraal staat. Andrea van Pol, Hans Smit of Pieter van Nes houdt je daarnaast kort op de hoogte van het belangrijkste nieuws van de dag. Iedere dag van 7:00 uur tot 9:00 uur.
