Israëlische dirigent Lahav Shani niet meer welkom in Gent

De organisatie zegt wel dat Shani zich "diverse malen heeft uitgesproken voor vrede en verzoening". Het festival wil echter geen samenwerkingen aangaan met partners die niet ondubbelzinnig afstand nemen van "het regime". Dit moet worden gezien in het licht van zijn functie als chef-dirigent van het Israëlisch Filharmonisch Orkest, voegt het festival toe.

Volgens het festival is de keuze in lijn met oproepen van het Gentse stadsbestuur, de Gentse cultuursector en de Vlaamse minister van cultuur, Caroline Gennez. Zij zei begin september dat er een culturele boycot tegen Israël moet komen.

'Mensen verbinden'

Gennez heeft ook waardering uitgesproken over de actie van het festival. De Vlaamse minister-president Matthias Diependaele betreurt juist de beslissing, zo meldt de VRT. "Kunst en cultuur hebben als essentieel doel om mensen te verbinden. [...] De cultuursector kan zich toch niet gaan opwerpen om artiesten zomaar op basis van hun nationaliteit of afkomst gelijk te stellen met de zwaarwichtige daden van bepaalde machthebbers."

'Antisemitisme'

De Duitse minister van cultuur Wolfram Weimer is stelliger. "Dit is flagrant antisemitisme en een aanval op de fundamenten van onze cultuur. Wie het orkest en zijn toekomstige chef-dirigent het podium weigert, schaadt niet Israël, maar Europa en zijn eigen geloofwaardigheid", zo zegt Weimer in het blad Der Spiegel.

Reactie Rotterdams orkest

Shani is nog tot het einde van dit seizoen chef-dirigent van het Rotterdams Philharmonisch Orkest. In een verklaring schaart het orkest zich achter zijn chef:

"Bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest zullen wij nooit individuele artiesten op basis van hun nationaliteit of afkomst veroordelen of zonder aanleiding associëren met de politiek van hun land. Wij kiezen er juist voor om samen te werken met musici op basis van artistieke kwaliteit en gedeelde waarden: menselijkheid, verbondenheid en de overtuiging dat muziek een brug kan slaan tussen mensen.

Onze chef-dirigent Lahav Shani heeft zich eerder in de pers uitgesproken voor vrede en menselijkheid. Hij heeft daarbij toegelicht dat hij geen politiek standpunt vertegenwoordigt, maar met kunst wil bijdragen aan verbondenheid en hoop."

Achtergrond: de politieke situatie in Vlaanderen

De keuze van het festival Shani uit te sluiten moet je zien als een rechtstreeks gevolg van de oproep van cultuurminister Gennez. Dat zegt Jasper Croonen, cultuurjournalist bij de Vlaamse krant De Standaard, tegen Podium. Ze zijn eigenlijk de eerste die hun nek uitsteken. Over het algemeen zijn cultuurinstellingen in Vlaanderen politiek gezien meer links dan rechts georiënteerd. Bovendien is Gent een vrij progressieve stad. Dat heeft ook mogelijk bijgedragen aan stap van het festival. De politiek in Vlaanderen in het algemeen is juist sterk verdeeld. Gennez is van de linkse partij Vooruit. Die regeert samen met de rechtse partij Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA). Dat verklaart ook de felle tegenstellingen in de opstelling richting Israël. De opkomst bij de protestmars in Brussel, op 7 september 2025, laat wel zien dat er een mentaliteitsswitch gaande is in Vlaanderen. De kritiek op het beleid van Israël neemt toe.