Muziek als toevlucht: het schuilkelderpodium van Charkov
- Klassiek
- Muziek als toevlucht: het schuilkelderpodium van Charkov
In Charkov, Oekraïne, bezoek je operavoorstellingen op een onverwachte locatie: een schuilkelder. Wat ooit een noodoplossing was, is inmiddels een blijvende concertgelegenheid.
De ruimte is eenvoudig en sober ingericht, met een klein podium, geen orkestbak en ongeveer 400 klapstoeltjes voor het publiek. Ondanks de beperkte ventilatie en matige akoestiek begon de concertproductie ongeveer anderhalf jaar na de inval van Rusland.
Muziek voor mentale rust
Voor de bevolking van Charkov geeft deze plek rust en hoop. Waar buiten angst in de lucht hangt, hangt binnen een gevoel van kalmte. Zo vertelt de regisseur Zhanna Chepela in een artikel: "Voor ons – de artiesten en het publiek – is hier aanwezig zijn een manier om de deur te sluiten voor alles wat er om ons heen gebeurt en een ruimte te betreden waar we kunnen ademen en ons geloof in liefde en hoop kunnen vernieuwen."
Igor Tuluzov, directeur van het Nationaal Academisch Opera- en Ballettheater van Charkov, kan zich hierin vinden. Hij stelt dat de Russische invasie heeft aangetoond hoe belangrijk hun rol is in het verschaffen van spirituele en emotionele steun, vooral in het keldertheater.

foto: Roman Philipey / AFP
Een stevige bunker
Het opera- en ballettheater in Charkov was in 1991 ontworpen als een exclusieve congreszaal voor de Communistische Partij van de Sovjet-Unie. Omdat het veilig moest zijn voor Sovjetleiders, kreeg het gebouw een buitenlaag van vulkanisch gesteente voor extra bescherming.
Halverwege de bouw veranderde het ontwerp, toen een operaliefhebber aandrong op een herbestemming als theater. Zo ontstond het indrukwekkende cultuurgebouw dat de stad vandaag kent.

foto: The Kharkiv Times
De blijvende dreiging
Charkov ligt op slechts 30 kilometer van de Russische grens en wordt regelmatig getroffen door bombardementen. Door de korte afstand kunnen raketten binnen 45 seconden inslaan, vaak nog voordat de luchtalarmen afgaan. Deze constante dreiging maakt het dagelijks leven in de stad uiterst gespannen en onvoorspelbaar. Genoeg reden voor de organisatie om de concertproductie voort te blijven zetten.