Alles over Mahler

Beluister en bekijk Mahlers Vijfde Symfonie

foto: Wikimedia Commons
  1. Klassiekchevron right
  2. Beluister en bekijk Mahlers Vijfde Symfonie

Kijk en luister hier naar de Vijfde Symfonie van Gustav Mahler. De bekendheid van het adagietto van de Vijfde van Mahler staat in contrast met de stilte rondom deze symfonie. Stilte in de zin dat noch Mahler noch degenen in zijn buurt, zoals Alma, Natalie Bauer-Lechner of Bruno Walter, veel delen over het ontstaan en de betekenis van het werk. Nadat de compositie af was, werd deze zo weinig uitgevoerd dat de uitgever overwoog om de printplaten te vernietigen. Tegelijkertijd blijft Mahler de rest van zijn leven schaven aan de partituur van de Vijfde Symfonie, die inmiddels een van de meest populaire werken van de componist is. In dit artikel vind je meer informatie over Mahlers Vijfde Symfonie.

De Vijfde Symfonie van Gustav Mahler is een torenhoge favoriet. Het is zelfs het hoogst genoteerde werk van de componist in de Klassieke Top400. Toch is deze symfonie niet altijd zo populair geweest. Aanvankelijk waren de critici heel afkeurend naar het werk, met uitzondering van het Adagietto. De symfonie is volgens de kenners te onsamenhangend en te vol met dissonanten. Alleen in Wenen is het publiek enthousiast, waarna critici verbaasd vaststellen dat Mahler kennelijk in de mode is.

Geen programma

1901 is in veel opzichten een bijzonder jaar voor Mahler. Hij is dat jaar heel dicht bij de dood, wordt verliefd op Alma, verbreekt zijn vriendschap met Natalie Bauer-Lechner en componeert in een andere stijl. De Vijfde Symfonie markeert het begin van die nieuwe stijl van componeren. De Vijfde, Zesde en Zevende zijn zonder gezongen liederen en zonder programma. De stijl is abstracter, verwijst minder naar zijn verleden en is minder filosofisch. Het orkestgeluid is verrijkt en de symfonische vorm vertoont meer samenhang. De muziek moet voor zichzelf spreken, daarom schrijft Mahler er geen programma voor.

Ondanks het gebrek aan programma, is het bij sommige delen van de Vijfde wel duidelijk waar Mahler zijn inspiratie vandaan heeft. De componist draagt het ontroerende langzame deel van het werk op aan zijn toekomstige vrouw Alma. Het aangrijpende en trieste Adagietto - iconisch geworden dankzij Dood in Venetië, Visconti's prachtige verfilming van Thomas Manns boek Der Tod in Venedig - is helemaal geen treurmuziek maar een regelrechte liefdesverklaring. Mahler adoreert zijn aanstaande en noemt haar "de mooiste vrouw van Wenen." Met enkel strijkers en harp verovert hij haar hart. Met deze muzikale liefdesbrief raakt Mahler velen recht in het hart en plaveit hij teder de weg naar de rest van de symfonie, die eindigt in triomf. Het Adagietto is als losstaand stuk mateloos populair bij luisteraars.

foto: Werner Kmetitsch

Andrés Orozco-Estrada (Foto: Werner Kmetitsch).

Bekijk en beluister Mahlers Vijfde Symfonie

Het hr-Sinfonieorchester voert de symfonie uit onder leiding van Andrés Orozco-Estrada. Hoornist Samuel Seidenberg soleert in deze opname.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Mahler Festival 2025

De Vijfde Symfonie wordt ook uitgevoerd tijdens het Mahler Festival. Maak deze uitvoering live mee op dinsdag 13 mei 2025 vanaf 20.00 uur tijdens het AVROTROS Vrijdagconcert op NPO Klassiek. Dit Avondconcert wordt gepresenteerd door Selma van Dijk.

Meer informatie over het Avondconcert

Meer informatie over het Mahler Festival

Ster advertentie
Ster advertentie